POGRZEB CHRZEŚCIJAŃSKI
Jeżeli umarliśmy razem z Chrystusem, wierzymy, że z Nim również żyć będziemy (z 6, 8)
Pogrzeb chrześcijański nie udziela zmarłemu ani sakramentu, ani sakramentaliów, ale jest obrzędem liturgicznym Kościoła. Pogrzeb chrześcijański wyraża wiarę w życie wieczne i zmartwychwstanie. Kościół w znakach pogrzebu chce ukazać swoją jedność z człowiekiem w drodze z ziemi do nieba. Wyprasza pomoc duchową zmarłemu, okazuje szacunek jego ciału, a żywym niesie pocieszenie.
Obrzędy pogrzebowe przewidują kilka form liturgii np.: Msza św. lub bez niej (w zależności od poziomu religijnego zmarłego i okoliczności jego śmierci). Gorąco zachęcamy do modlitwy w intencji zmarłego, a zwłaszcza do pełnego uczestnictwa we Mszy św. pogrzebowej. Ważne jest by przystąpić do sakramentu pokuty i przyjąć Komunię św. w intencji zmarłego.
Także po pogrzebie o zmarłym należy pamiętać, otaczając go modlitewna pamięcią np. przez:
Msze św. w 30 dzień po śmierci; Msze św. w rocznicę śmierci; Msze św. w innych terminach (np. w dzień imienin, urodzin); „wypominki” w miesiącu listopadzie; Kto nie może otrzymać pogrzebu katolickiego:
Według Kodeksu prawa Kanonicznego, kan 1184: § 1. Jeśli przed śmiercią nie dali żadnych oznak pokuty, pogrzebu kościelnego powinni być pozbawieni: notoryczni apostaci, heretycy i schizmatycy; osoby, które wybrały spalenie swojego ciała z motywów przeciwnych wierze chrześcijańskiej; inni jawni grzesznicy, którym nie można przyznać pogrzebu bez publicznego zgorszenia wiernych.
Liturgia pogrzebu składa się z trzech stacji:
a) Pierwsza stacja w domu zmarłego.
Uczestnicy pogrzebu: rodzina, sąsiedzi i znajomi jeszcze przed przybyciem księdza gromadzą się przy trumnie ze zmarłym na modlitwie. Kapłana i organistę przywozi ktoś z uczestników pogrzebu. Po przybyciu kapłan pozdrawia zebranych i wyraża współczucie z powodu śmierci, po czym kropi ciało wodą święconą. Następnie kapłan (na wioskach, nie w Stawiskach ponieważ w mieście kazanie jest na Mszy) wygłasza kazanie pogrzebowe, w którym żegna w imieniu zmarłego rodzinę, sąsiadów i wszystkich zgromadzonych, po czym formuje się kondukt żałobny, na czele którego niesie się krzyż z chorągwiami, rozpoczynając w ten sposób procesję z ciałem (na wioskach najpierw do krzyża, gdzie odmawia się modlitwę „Anioł Pański,” a później) do kościoła. W procesji śpiewa się Psalm 51(50), po każdej zwrotce powtarzając refren: „Wieczny odpoczynek” lub „Dobry Jezu, a nasz Panie”. Nieodłącznym elementem pogrzebu jest bicie dzwonów. Rozlega się ono, gdy kondukt żałobny zbliża się do kościoła.
b) Druga stacja w Kościele.
Trumnę ustawia się na katafalku tak, żeby nie zasłaniała ołtarza. Przy katafalku zapala się świece, zapala sie paschał. Msza św. odprawiana w intencji zmarłego może być połączona z jutrznią lub nieszporami w zależności od tego czy pogrzeb jest przed południem, czy po południu. Po odczytaniu Ewangelii kapłan wygłasza homilię, nie będącą mową pochwalną zmarłego. Po Komunii następuje ostatnie pożegnanie. Rozpoczyna je modlitwa wprowadzająca i pieśń „Przybądźcie z nieba na głos naszych modłów,” następnie kapłan odmawia modlitwę, pokrapia trumnę wodą święconą i okadza kadzidłem.Pokropienie przypomina zgromadzonym wszczepienie przez chrzest w życie wieczne, okadzenie wyraża, że ciało było świątynią Ducha Świętego. Na zakończenie śpiewa się pieśń: „Niech aniołowie zawiodą cię do raju.” Po obrzędach ostatniego pożegnania rozpoczyna się procesja na cmentarz. W czasie procesji biją dzwony i śpiewa się psalm „Miłuję Pana, albowiem usłyszał głos mego błagania” lub „W krainie życia będę widział Boga.”
c) Trzecia stacja na cmentarzu
Na cmentarzu przy grobie następuje trzecia, ostatnia stacja, w której kapłan po chwili cichej modlitwy, pełnej wiary i miłości, wzywa do modlitwy powszechnej. Po niej wszyscy odmawiają „Ojcze nasz”, następnie kapłan odmawia modlitwę końcową i udziela błogosławieństwa uczestnikom pogrzebu. Po błogosławieństwie kapłan pokrapia trumnę wodą święconą mówiąc: „Niech Bóg da tobie pić ze źródła wody życia”, po czym rzuca na trumnę grudkę ziemi mówiąc: „Prochem jesteś i w proch się obrócisz.” Następnie odbywa się złożenie ciała zmarłego do grobu, w trakcie którego śpiewa się pieśń „Witaj Królowo” i „Anioł Pański.”
Modlitwa za zmarłych: Wieczny odpoczynek racz im dać. Panie, a światłość wiekuista niechaj im świeci. Niech odpoczywają w pokoju. Amen.